زوج‌ درمانی هیجان‌مدار

​

رویکرد هیجان مداربه چه چیزی توجه می‌کند؟

​

        در حالی که برخی رویکردها بر مهارت‌های ارتباطی یا حل مسئله تمرکز دارند، این رویکرد معتقد است که:

    «مسأله اصلی، نحوه‌ی تجربه و ابراز احساسات عمیق در رابطه است.»

    این رویکرد بر روی سه محور اصلی کار می‌کند:

1.       شناسایی و درک الگوهای منفی ارتباطی

مثلاً یکی عقب‌نشینی می‌کند، دیگری مدام اعتراض می‌کند. درمانگر کمک می‌کند زوج‌ها ببینند پشت این واکنش‌ها، چه احساساتی پنهانی‌ است: مانند ترس از طرد شدن، احساس بی‌ارزشی یا میل به ارتباط.

2.       بازسازی تجربه‌های هیجانی و ابراز احساسات آسیب‌پذیر

زوج‌ها در فضای امن درمان، یاد می‌گیرند به‌جای واکنش‌های دفاعی، احساسات واقعی‌شان را (مانند «می‌ترسم که دیگه دوستم نداشته باشی») با هم در میان بگذارند.

3.       ساختن تعاملات جدید و امن

به مرور، رابطه به بستری تبدیل می‌شود که در آن، دو نفر می‌توانند احساساتشان را با هم شریک شوند، به هم تکیه کنند و از هم حمایت عاطفی بگیرند.

یک مثال ساده

        زوجی را تصور کنید که زیاد با هم جر و بحث می‌کنند. زن می‌گوید:
«تو هیچ‌وقت به من توجه نمی‌کنی!»
و مرد پاسخ می‌دهد: «همیشه فقط شکایت می‌کنی. هیچ‌وقت راضی نیستی.»

در ظاهر، یک اختلاف ساده به نظر می‌رسد. اما درمانگرهیجان مدارمتوجه می‌شود که در پس این گفت‌وگو، یک رنج پنهان وجود دارد:

·         زن در واقع می‌گوید: «وقتی بی‌توجهی می‌کنی، حس می‌کنم دیگه برایت مهم نیستم.»

·         مرد در واقع می‌گوید: «وقتی سرزنشم می‌کنی، حس می‌کنم شکست خورده ام و هیچ‌وقت کافی نیستم.»

    درمانگر کمک می‌کند این احساسات آسیب‌پذیر بیان شوند و شنیده شوند، تا ارتباطی واقعی‌تر شکل بگیرد.

رویکرد هیجان مدار مناسب چه زوج‌هایی است؟

​

این رویکرد برای زوج‌هایی مفید است که:

·         احساس می‌کنند از نظر عاطفی از هم فاصله گرفته‌اند.

·         جروبحث های تکراری و بی‌نتیجه دارند.

·         یکی از آن‌ها احساس نادیده گرفته شدن یا طرد شدن دارد.

·         یا حتی تجربه‌ی خیانت، فقدان، یا بحران‌های شدید عاطفی را از سر گذرانده‌اند.

این رویکرد به‌ ویژه برای کسانی که دنبال رابطه‌ای عمیق‌تر و امن‌تر هستند، بسیار مؤثر است. رویکرد هیجان مدار بر «اتصال» تمرکز دارد، نه فقط «حل اختلاف».

نقش درمانگر چیست؟

​

        دررویکرد هیجان مدار، درمانگر فقط یک راهنما یا قاضی بین دو نفر نیست. بلکه مثل یک رهبر ارکستر عاطفی، کمک می‌کند احساسات پنهان، شنیده و پذیرفته شوند.
او زوج‌ها را از «الگوهای منفی» خارج کرده و وارد «رقصی نو» در رابطه‌شان می‌کند؛ رقصی که در آن، نزدیک شدن به‌ جای دور شدن، شنیدن به‌ جای دفاع کردن، و آرامش به‌ جای تنش می‌نشیند.

سخن پایانی

​

        رویکرد هیجان‌مدار به ما یادآوری می‌کند که دعواها همیشه درباره‌ی ظرف نشسته، قبض پرداخت‌نشده یا دیر آمدن نیستند.
بلکه درباره‌ی این است که «آیا هنوز برای تو مهم هستم؟»
این رویکرد با نگاهی علمی، انسانی و دقیق، به زوج‌ها کمک می‌کند دوباره به آن چیزی بازگردند که ابتدای رابطه تجربه می-کردند؛ احساس امنِ دوست داشتن و دوست داشته شدن.